کابل کنترل ، یکی از کابل های مورد استفاده در جاهایی که نیاز به انتقال فرامین کنترلی هست ،میباشد.این کابل چند رشته وظیفه انتقال سیگنال های کنترلی، حفاظتی یا اندازه گیری در مدارات کنترل را بر عهده دارد. از کابل کنترل برای برای متصل کردن اجزاء دستگاه های موجود در خطوط تولید و ارسال فرمان را برای کنترل تجهیزات در محیط های صنعتی استفاده میشود.
انواع کابل کنترل عبارت اند از : کابل کنترل SY مناسب برای تنش های جزئی و بدون شیلد ، کابل کنترل CY مناسب برای تنش مکانیکی متوسط و دارای محافظ ، کابل کنترل YY مناسب برای تنش مکانیکی بالا و دارای محافظ وکابل کنترل برای کارهای تخصصی میباشد.
از کابل های کنترل برای برای انتقال سیگنال های آنالوگ ،دیجیتال وباز و بسته کردن کلیدها استفاده میشود.سیگنال های انالوگ به جریان هایی مثل جریان های عبوری از تجهیزات و سیگنال های دیجیتال ،فرمان های کنترلی مثل تابلو برق میباشند.
با توجه به خصوصیات ساختاری کابل های کنترل ، میتوان ازاین کابل های در فشارهای مکانیکی سبک، متوسط یا زیاد استفاده کرد.این کابل ها دارای ویژگی های مختلفی از محافظت در برابر تداخلات الکتریکی و مقاومت در برابر مواد سوزاننده و روغن ها میباشند.
ساختار کابل کنترل قابل انعطاف
کابل های کنترل نیز مانند کابل های دیگر از دو بخش اصلی هادی وعایق تشکیل شده اند. جنس هادی این کابل از مس انیل و روکش ان از نوع PVC یا XLPE میباشد. همچنین نوع هادی این کابل به 3 دسته افشان، نیمه افشان، مفتولی تقسیم بندی میشود. سطح مقطع این کابل ها 0.25، 0.5، 0.75، 1، 1.5، 2.5 میلی متر مربع و استاندارد این کابل ها IEC60332 ،IEC60228 و C60502-1 میباشد. ازکابل های کنترل انعطاف پذیر در در مکان های خشک و مرطوب استفاده میشود. کابل های کنترل انعطاف پذیر در دو نوع شیلد دار و بدون شیلد موجود میباشند.این کابل از پنج قسمت اصلی زره،سیم ارت،هادی مسی،روکش نهایی XLPE یا PVC ،شیلد تشکیل شده است.
انواع کابل کنترل
کابل های کنترل میتوان با توجه به ویژگی های ساخت انها مثل سطح مقطع برای کاربرد های متفاوت تولید کرد.باتوجه به استاندارد های جهانی میتوان این کابل ها را به صورت شیلددار، آرموردار، مفتولی، نیمه افشان، افشان، نسوز و تخت نیز تولید کرد.
از سری کابل های کنترل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کابل کنترل (LiYCY) با شیلد الکترومغناطیسی و مناسب تنش های مکانیکی متوسط
کابل کنترل( LiYY)دارای محافظ مناسب برای کار سبک و محیط های خشک و مرطوب
کابل کنترل (LiHH) بدون زره و مناسب برای فشار ضعیف
کابل کنترل LiHCH))زره دار و مناسب برای انتقال داده
کابل کنترل شیلد دار
در واقع شیلد وظیفه محافظت از کابل را به عهده دارد . ساختار این کابل متفاوت میباشد.این کابل ها با محافظی که در ساختار خود دارند انتقال اطلاعات را به درستی انجام میدهند.لایه شیلد در این کابل ها به صورت رشته های بافته شده میباشد.شیلد مسئولیت حفاظت هنگامی که امواج یا میدان های اطراف بر انتقال درست سیگنال کنترلی تاثیر میگذارند ، دارد.
جنس شیلد از نوار پلی استر میباشد. پلی استر به دور کابل پیچیده میشود و ضخامتی حدود 1 میلی متر دارد. رنگ کابل شیلدد دار تعداد رشته های کابل کنترل شیلد دار و کاربرد آن بستگی دارد. این کابل با توجه به محافظی که دارد در مواردی که کابل باید دائما در حال حرکت باشد استفاده میشود.
کابل کنترل انعطاف پذیر بدون شیلد
در ساختار این نوع کابل بیشتر از سه رشته سیم استفاده شده است که معمولا با روکش های طوسی رنگ دیده میشوند.استفاده از کابل بدو شیلد برای اتصال مستقیم به کابل اصلی مشکلی ندارد و از این کابل در محیط داخل ساختمان در دمای 40 تا 50 درجه سانتیگراد میتوان استفاده کرد.
کابل کنترل غیر قابل انعطاف
از کابل های کنترل غیر قابل انعطاف در در مواردی که نیاز به دقت بالا وجود دارد استفاده میشود . این کابل از مس انیل و دارای روکش پی وی سی میباشد. این کابل ها میتوانند از تاثیر پذیری از امواج الکترو مغناطیس و اختلال در آن جلو گیری کنند . ولتاژ این نوع کابل ها نیز بین 300 تا 500 ولت میباشد. ویژگی های خاص این کابل باعث کاربرد بسیار زیاد این نوع کابل در مکان های مختلف شده است. از کاربرد های این نوع کابل میتوان به نصب ثابت در آب داخل یا بیرون ساختمان ، در زیر زمین با احتمال اسیب بسیار پایین مکانیکی، درخطوط تولید کارخانجات برای اندازه گرفتن پارامتر های اندازه گیری و تجهیزات کنترلی ماشین آلات اشاره کرد.
کابل کنترل نسوز
این کابل کاربرد بسیار گسترده ای در صنعت دارد . این کابل در دو نوع شیلد دار وبدون شیلد مجود میباشد. کابل شیلد دار در در سیستم های آنالوگ برای برقراری ارتباط بین شیرهای برقی استفاده می شود. همچنین نوع بدون شیلد در سیستم های دیجیتالی مورد استفاده میباشد.این کابل به صورت دفن در زمین یا نصب در فضای باز مورد استفاده قرار میگیرد. این کابل در مقابل عواملی مثل نور خورشید، مواد خورنده، روغن با وزن مولکولی بالا، اشعه UV و مادون قرمز همچنین شرایط محیطی مختلف مقاوم است. این نوع کابل کنترل در صنایع مختلف مانند پالایشگاه ها، تابلو برق های صنعتی، خودروسازی، موتورهای صنعتی و… کاربرد گسترده ای دارد.
کابل تخت فرمان
این نوع کابل در انواع مختلف ساخته میشود . نمونه استفاده این کابل در جرثقیل برای انتقال سیگنال کنترلی و تامین برق ان میبشاد.
کابل فرمان ضد آب و روغن
کابل فرمان ضد اب و روغن به دلیل داشتن یک لایه عایق از جنس کامپاند لاستیک در برابر مواد خورنده مثل اسید ف اب و روغن مقاوم میباشد. این کابل کابلی ضد فرسایش میباشد.
کاربرد کابل های کنترل
همینطور که قبلا اشاره کردیم این کابل ها کاربرد گسترده در صنعت دارند . عمده کاربرد این کابل ها در کابل فرمان آسانسور (تراول کابل)،رباتیک،خطوط مونتاژ،دستگاه نساجی،دستگاه های چاپ،تابلوهای کنترل صنعتی،دستگاه CNC،پست های فشار قوی و نیروگاه ها،سیستم های تله متری،کابل فرمان جرثقیل و بالابر میباشد.
مزایای استفاده از کابل کنترل
از مزایای استفاده از این کابل میتوان به مقاومت بسیار بالا در برابر درجه حرارت ، در برابر خوردگی و همچنین امکان استفاده از این کابل به صورت زمینی و هوایی، محافظت از تجهیزات و دستگاه ها در برابر نوسانات سیگنال ها ، استفاده در شرایط مختلف اب و هوایی، سهولت در نصب، طول عمر بسیار بالا، راحتی کار با کابل کنترل و… اشاره کرد.
قیمت کابل
کابل ها از انواع و اقسام زیادی هستند که هرکدام برای انجام عملکردی ساخته شده اند. عملکرد و دوام کابل ها به استاندارد مواد اولیه آن بستگی دارد. هر کابل از ساختار متمایزی برخوردار است که آن را از سایرکابل ها متمایز می کند.این نوع کابل بر اساس سایز، جنس عایق، روکش، شیلد و زره دارای تنوع بسیار زیادی می باشد . باتوجه به موارد مورد اشاره قیمت این کابل ها بسته به موارد مختلف دارد و نمیتوان قیمت مشخصی برای این نوع کابل ارائه کرد .