نحوه کدگذاری بین المللی و استانداردهای ملی ایران برای انواع سیم وکابل

شاید شما نیز با عباراتی نظیر VDE، JYSTY ،NYAF ، NYMHY و امثال این موارد روبرو شده اید و از خود پرسیده باشید که در کابل ها، این حروف نمایان گر چه چیز می باشند؟

کابل های قدرت نیز مانند بسیاری از اقلام، دارای کدهای اختصاصی خود بوده که به وسیله این کدها و علائم اختصاری، استاندارد ساخت، لایه های موجود، جنس لایه ها، جنس عایق، شیلد، زره دار بودن و نبودن و سایر موارد مورد نیاز برای شناخت آن ها، نشان داده می شوند.

 

مبنای استاندارد حروف اختصاری در کابل های قدرت

علائم اختصاری که به صورت حروف انگلیسی نشان داده می شوند، برمبنای استاندارد جهانی0276 /0271 DIN VDE در کابل های قدرت، تعریف شده اند.

هریک از حروف اختصاری در کابل ها به چه معنی می باشند؟

حال که با منشا این نام گذاری ها آشنا شدیم، به تعریف هر یک از کدهای اختصاری موجود در استاندارد 0276 /0271 DIN VDE می پردازیم:

ابتدا فرض می کنیم که کابل های قدرت به صورت چند بخشی زیر تعریف می شوند که می توان آن ها را به طور کلی به 4 بخش کلی زیر دسته بندی نمود:

الف) بخش اول: مشخصات لایه های اصلی کابل قدرت – (1، 2، 3، 4، 5، 6)

ب) بخش دوم: هادی حفاظتی (در صورت دارا بودن) – (7) – تعداد رشته ها – (8)

ج) بخش سوم: سطح مقطع هر رشته (برحسب میلی مترمربع) – (9) – نوع هادی (از نظر شکل) – (10)

د) بخش چهارم: ولتاژ اسمی کابل – (11)

در ادامه به تعریف هریک از بخش ها و کدهای اختصاری متناظر با آن ها می پردازیم:

1- Identifications of designation (هویت طراحی یا استاندارد)

N DIN VDE standard  مطابق با استاندارد (DIN VDE)
(N) Similar to DIN VDE standard (DIN VDE (مشابه با استاندارد

2- Conductor material (جنس هادی)

A Aluminium conductor (هادی آلومینیوم)
– Copper conductor (هادی مس)

3- Insulating material (جنس عایق)

Y PVC (پی وی سی)
2Y Polyethylene (PE) (پلی اتیلن)
2X Cross-linked polyethylene (XLPE) (پلی اتیلن مستحکم یا کراس لینک)
– Impregnated paper (without designation) (کاغذ اشباع شده)

4- (Concentric conductor (screen (هادی متمرکز یا اسکرین)

C Concentric conductor of copper (هادی هم مرکز مسی)
CW Concentric conductor of copper in waveconal formation (هادی هم مرکز مسی موجی شکل)
CE Concentric conductor of copper over each individual core (هادی هم مرکز مسی بر روی هر هسته)
S Screen of copper wires (حفاظ شامل سیم های مسی)
SE Screen of copper wires over each individual core (حفاظ شامل سیم های مسی بر روی هر هسته)
H Conductive layers (لایه های هادی)
(F) Longitudinally water-proof screen (حفاظ طولی مقاوم در برابر آب)

5- Armouring ( زره یا آرموز)

B Steel tape armouring (زره نوار فولادی)
F Armour of galvanized flat steel wires (زره از سیم های فولادی گالوانیزه تخت)
G Counter helix of galvanized steel tape (نوارهای فولادی گالوانیزه مارپیچی)
R Armour of galvanized round steel wires (زره از سیم های فولادی گالوانیزه با مقطع گرد)

6- Sheath material ( جنس غلاف یا شیت)

A Oversheath made of fibrous material (پوشش از آمیزه نخ کنفی)
K Lead sheath (غلاف سربی)
KL Aluminium sheath (غلاف نازک آلمینیومی)
Y PVC (شیت پی وی سی)
2Y Polyethylene (PE) (شیت پلی اتیلن)

یک کابل می تواند دارای یک inner sheath (غلاف داخلی) و outer sheath (غلاف خارجی) به طور همزمان باشد. غلاف خارجی یا ژاکت کابل (jacket)، در حقیقت همان لایه نهایی کابل است (به عنوان مثال Y آخر در حروف NYY نشان دهنده شیت یا ژاکت از نوع PVC در لایه نهایی کابل است). غلاف داخلی یا inner sheath نیز می تواند جهت کاربردهای متفاوت به کابل اضافه گردد (غلاف سربی، غلاف آلومینیومی و … ).

در صورتی که یک کابل هر دولایه مذکور را دارا باشد، در کدگذاری کابل، از هر دو کد جهت نشان دادن دو لایه شیت استفاده خواهد شد. (به عنوان مثال NYKY-O یک کابل مفتولی مسی (در کنار N که استاندارد DIN را نشان می دهد، چیزی نوشته نشده است؛ لذا کابل مسی است. همچنین افشان بودن کابل در حروف نشان داده نشده، پس کابل مفتولی است.) با عایق پی وی سی (Y) می‌باشد. شیت داخلی (غلاف) آن سربی (K) و شیت خارجی (غلاف خارجی یا ژاکت ) آن PVC می باشد (Y). در ضمن کابل مذکور دارای رشته ای مجزا برای ارت (زرد/سبز) نمی باشد (O).)

7- Protective conductor ( هادی حفاظتی)

J With protective conductor (with green/yellow conductor) (شامل هادی محافظ – هادی به رنگ زرد/سبز مسی)
O Without protective conductor (without yellow/green conductor) (فاقد هادی محافظ – فاقد هادی به رنگ زرد/سبز مسی)

این کدهای اختصاری معمولا در کابل های multi core یا چندرشته دیده می شود و بدین معناست که یکی از رشته کابل های مورد نظر از نوع سبز/زرد (ارت) می باشد. به عنوان مثال کابل 2.5×4 از نوع NYY-J ، یک کابل 4 رشته بوده که یکی از 4 رشته آن ارت (سبز/زرد) می باشد. کد O در کابل معمولا برای تاکید بر آن که هیچ کدام از رشته ها سبز/ زرد نمی باشد، آورده شده و در بیشتر مواقع مشاهده می شود، کابلی با مشخصاتی مانند NYY-O ، با اسم NYY نیز به فروش می رسد.

8- Number of cores (تعداد رشته ها)

9- Conductor cross-section in mm2 (سطح مقطع هادی برحسب میلی متر مربع)

10- Conductor type (نوع هادی)

 Circular conductor (r (هادی با مقطع گرد)
Sector conductor (s (هادی با مقطع قطاعی)
Oval conductor (o (هادی با مقطع بیضی شکل)
Circular, solid conductor (e (هادی مفتولی با مقطع گرد)
Stranded conductor (m (هادی رشته ای افشان)
Hallow circular conductor (h (هادی با مقطع گرد توخالی)
Compact conductor (v (هادی فشرده)

به عنوان مثال se کابلی قطاعی بوده که هر قطاع (سکتور) به صورت مفتولی است، به همین ترتیب کابل re کابلی مفتولی و گرد، کابل sm کابلی رشته ای و قطاعی و rm کابلی رشته ای و گرد می باشند.

11- Rating Voltage (رنج ولتاژ نامی)

1/0 , 6kV
6/3 , 6kV
10/6 kV
20/12 kV
30/18 kV
35/20 kV
69/40 kV
110/64 kV
132/76 kV

البته بعضی کابل ها نیز با حروف اختصاری ویژه دیگری نیز معرفی می شوند:

12- Specials (حروف ویژه)

Z- Numbered control cable (کابل کنترل شماره گذاری شده)
A- Single core (تک رشته)
F- Flexible (انعطاف پذیر)
(E) – Intrinsically safe (blue) (از نوع ایمنی ذاتی که معمولا آبی رنگ هستند)
TR) – Transparent outer sheath) (پوسته بیرونی شفاف که معمولا در کابل های کنترلی استفاده می شود)
B) – Drain wire) (دارای سیم تخلیه)

 

سیم‌های افشان (H05V-K, H07V-K , NYAF)

این نوع سیم‌ها برای نصب ثابت به عنوان سیم‌های رابط در داکت‌های زیرزمینی، ماشین آلات و در تابلوهای فرمان که به انعطاف‌پذیری زیادی نیاز دارند به کار می‌روند. قرارگیری مستقیم این نوع سیم‌ها بر روی سینی‌های کابل، کانال‌ها یا مخازن مجاز نیست ولی قرارگیری در داخل لوله و زیر گچ مجاز می‌باشد.جنس و کلاس هادی: مس آنیل شده کلاس ۵ ( افشان )، مطابق استاندارد ملی IEC 60228 ISIRI 3084

جنس عایق: آمیزه PVC نوع C

رنگ بندی عایق: مطابق درخواست مشتریCu / PVCISIRI (607)06    برای هادی‌های تا سطح مقطع ۱ میلیمتر مربع

ISIRI (607)02   برای هادی‌های با سطح مقطع بیشتر از ۱ میلیمتر مربع

(IEC 06 (H05V-K 60227

(IEC 02 (H07V-K 60227

NYAF3-607 ISIRI

۳-۶۰۲۲۷ IEC300 / 500 V برای هادی‌های تا سطح مقطع ۱ میلیمتر مربع

۴۵۰ / ۷۵۰ V برای هادی‌های با سطح مقطع بیشتر از ۱ میلیمتر مربع– 5 ˚C تا + ۷۰ ˚C برای نصب قابل انعطاف

– ۳۰ ˚C تا + ۷۰ ˚C برای نصب ثابتسیم‌های افشان با عایق PVC، جهت مصارف عمومی

کابل افشان NYMHY

کابل‌‌های افشان معمولی (کد 53)  (H05VV-F, NYMHY)این نوع کابل‌ها به عنوان کابل‌های رابط جهت استفاده در وسایل الکتریکی، لوازم خانگی و ماشین آلات مناسب هستند. تماس مستقیم کابل با قسمت‌های داغ در وسایل پخت و پز و گرمایشی مجاز نمی‌باشد و کابل نباید در معرض گرما قرار گیرد.جنس و کلاس هادی: مس آنیل شده کلاس ۵ ( افشان )، مطابق استاندارد ملی IEC 60228 ISIRI 3084

جنس عایق: آمیزه PVC نوع D

رنگ بندی عایق: مطابق استاندارد ملی IEC 60227-1  ISIRI 607-1

جنس روکش: آمیزه PVC نوع ST5

رنگ روکش: مشکی، سفید یا مطابق درخواست مشتریCu / PVC / PVC53 (607) ISIRI

۵۳ (۶۰۲۲۷) IEC

H05VV-F

NYMHY5-607 ISIRI

۵-۶۰۲۲۷ IEC2.5 (kV (AC300 / 500 V- 30 ˚C تا + 70 ˚Cکابل‌های افشان معمولی با عایق و روکش PVC

کابل کواکسیال (کابل آنتن و دوربین)

این نوع کابل‌ها در انتقال فرکانس‌های بالا به خصوص در فرستنده‌ها و گیرنده‌ها، کامپیوترها و گیرنده‌های رادیو و تلویزیون و دوربین‌های مدار بسته به کار می‌روند.جنس و کلاس هادی: مس آنیل شده ساده یا قلع اندود کلاس ۱ ( مفتولی )، کلاس ۲ ( نیمه افشان) یا کلاس ۵ (افشان)

جنس عایق: پلی اتیلن جامد

شیلد: بافت مسی ساده یا قلع اندود

جنس روکش: آمیزه PVCCu / PE / CuB / PVCJIS C 3501

۱۷ MIL C

IEC 6009620000MΩ.Km– 35 ˚C تا + ۷۰ ˚Cکابل‌های کواکسیال اغلب جهت انتقال فرکانس‌های بالا به کار می‌روند.

کابل های مخابراتی

کابل مخابراتی در دو نوع مسی و نوری تولید می شوند و به دو روش هوایی و زمینی استفاده می شود:

کابل های هوایی (J-Y(st)y): دارای روکش مستحکم جهت مقاوم سازی کابل در برابر بارندگی و نور خورشید می باشند. این کابل ها به صورت متداول به رنگ مشکی هستند و به واسطه روکش مقاوم، قابلیت خمش کمی دارند و شکننده تر می باشند.

کابل های زمینی: دارای رنگ طوسی هستند. از نظر انعطاف پذیری در شرایط بهتری هستند و در محیط داخلی ساختمان کاربرد دارند.JY (St) Y500 MΩ/Km100 nf/Kmبرای ۰٫۴  میلی متر : ۱۴۷ Ω/Km

برای ۰٫۵  میلی متر : ۳۸٫۴ Ω/Km

برای ۰٫۶  میلی متر : ۶۵ Ω/Km

برای ۰٫۸  میلی متر : ۳۶٫۶ Ω/Km500 (V (AC300 ولت- 30 درجه سانتی گراد تا +۷۰ درجه سانتی گرادکابل های تلفنی جهت سیم کشی داخل ساختمان با عایق و روکش PVC و شیلد آلومینیومیاین نوع کابل ها برا ی انتقال سیگنال های آنالوگ یا دیجیتال به کار رفته و برای موارد زیر نیز کاربرد دارد:

تلفن، فکس، تلکس، سیستم های اعلام سرقت یا آتش سوزی، سیستم های مخابراتی و سیستم های کارت ساعت.دو رشته مطابق رنگ بندی استاندارد به یکدیگر تابیده شده وتشکیل یک زوج را می دهند. سپس زوج ها به یکدیگر تابیده شده  و یک لایه نوار پلی استر به صورت طولی یا عرضی برای افزایش مقاومت عایقی روی آنها قرار می گیرد.

شیلد آلومینیومی: یک لایه فویل آلومینیومی به صورت طولی یا عرضی به عنوان شیلد در تماس با تک رشته ای از مس ساده یا قلع اندود

جنس روکش: آمیزه PVC نوع Yl 1

رنگ روکش: طوسیجنس و کلاس هادی: مس آنیل شده مفتولی

جنس عایق: آمیزه PVC نوع YlCu / PVC / OSCR / PVC60189 IEC