گاهی اوقات از مدارهای داخلی دستگاههای الکترونیکی همانند یخچال و یا لباسشویی؛ برق با جریانی خیلی ناچیز برمیگردد. به گونهای که با کشیدن دست بر روی چنین دستگاههایی لرزشی بسیار ضعیفی مانند برق گرفتگی حس میشود. این جریان همان بار الکتریکی اضافی است که از مصرف برق دستگاه باقی میماند و باید از آن خارج شده و بهتر است که به زمین منتقل شود. این کار توسط یک سیم و یا کابل به نام ” ارت ” که دارای رنگ زرد با خط سبز میباشد؛ انجام میشود که در تمامی دستگاههای الکترونیکی جهت تخلیه بار الکتریکی وجود دارد. عدم وجود چنین عضوی در دستگاهها و مدارهای الکتریکی در هر شرایطی ممکن است منجر به خرابی دستگاه بر اثر بار الکتریکی زیاد و یا حتی آتشسوزی شود.
در بسیاری از مواقع سیم ارت و سیم نول را یکی میخوانند، در صورتی که کاربردی کاملا متفاوت دارند و تنها شباهت آنها عدم وجود الکتریسیته در هر دو مورد می باشد. کاربرد سیم نول در مدار، برقراری ارتباط منفی (الزامی) در کنار ارتباط مثبتی است که سیم فاز ایجاد می کند و بی هیچ وجه نقش حفاظتی ندارد.
کاربرد سیم ارت
زمانی که در دستگاهها و یا مدارهای الکتریکی، یکی از سیمهای فاز یا نول از اتصال خود خارج و یا به هر شکلی به بدنه دستگاه متصل شوند، بار اضافی آنها بر اثر این اتفاق نشت پیدا میکند که این نشتی توسط سیم و یا کابل ارت به زمین منتقل میشود تا از برق گرفتگی کاربر و یا آسیب دستگاه جلوگیری شود. بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت که دلایل استفاده از سیم و کابل ارت عبارتند از:
جلوگیری از افزایش الکتریسیته ساکن؛
بالا بردن ایمنی و محافظت افراد یا دستگاه ها؛
محافظت از افراد در برابر برق گرفتگی و آتش سوزی؛
جلوگیری از آسیب دیدن عایقهای مدار در اثر افزایش ولتاژ.
امروزه استفاده از سیم ارت علاوه بر دستگاهها و مدارهای الکتریکی، در شبکههای وسیع توزیع و انتقال برق و همچنین در صنعت مخابرات نیز کاربرد فراوان دارد و جهت رفع نوسانات و نویزهای مخابراتی استفاده میشود.
سیستم ارتینگ
جهت خارج کردن بار الکتریکی اضافی مدارها و دستگاهها نیاز است تا این بار توسط سیم یا کابل ارت به زمین منتقل شود. بدین منظور در بیشتر ساختمانها چاه ارت تا جایی که خاک به رطوبت نسبی رسیده باشد؛ حفر میگردد تا بار اضافی از تمامی مدارهای الکتریکی موجود در ساختمان بوسیله سیم یا کابل ارت به صفحه مسی که در چاه ارت قرار گرفته است، رسیده و سپس به زمین منتقل شود.
در برخی از موارد مشاهده شده که بدنه دستگاه های برقی به لوله های آهنی آب و یا گاز و یا حتی اسکلت ساختمان جهت برقراری سیستم ارتینگ اتصال پیدا کرده که این عمل در نهایت منجر به خسارات جبران ناپذیر و به ویژه برق گرفتگی شده است.