همه ی ما می دانیم که در کنار این که برق و الکتریسیته یک انرژی مهم و بسیار پر استفاده است، بسیار نیز خطرناک است. برق و الکتریسیته بسیار رسانا می باشد و می تواند در صورت اتصالی، ضرر های جبران ناپذیری را وارد کند. به همین دلیل گاهی نیاز است که برای جلوگیری از خطرات، این نیرو به زمین منتقل شود. سیستم های اتصال به زمین این امر مهم را بر عهده دارند. اما این که این سیستم ها چگونه کار می کنند و چند نوع دارند از مواردی است که در ادامه به آن می پردازیم.
سیستم اتصال به زمین چیست؟
سیستم اتصال به زمین سیستمی است که در آن قسمت های مختلف یک ساختمان یا تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی به زمین متصل می شوند. این کار به منظور ایمنی از نظر الکتریکی است، زیرا زمین کننده مانع از ایجاد ولتاژ های ناخواسته و تخریب تجهیزات می شود. این سیستم به وسیله ی موصل هایی که به زمین متصل می شوند، ایجاد می شود. این موصل ها معمولا از موادی مانند مس یا آلومینیوم ساخته شده اند و به صورت زیرسازی یا اتصال مستقیم به زمین می شوند. اتصال به زمین به عنوان یکی از مهم ترین استاندارد ها در مواردی مانند سیستم های الکتریکی ساختمان ها، تجهیزات الکتریکی صنعتی و حتی دستگاه های الکترونیکی کوچک از اهمیت بسزایی برخوردار است.
انواع سیستم اتصال به زمین کدام است؟
اتصال به زمین در انواع مختلفی صورت می گیرد، که به برخی از آن ها می توان اشاره کرد:
اتصال الکتریکی مستقیم
در این نوع اتصال، یک راه ارتباطی مستقیم بین دستگاه یا سیستم و زمین ایجاد می شود، معمولا از طریق یک سیم یا فلزی که به زمین متصل می شود.
اتصال از طریق سرعتی
در این نوع اتصال، اجسام فلزی مختلفی که ممکن است در معرض برق قرار گیرند، به یک دیگر متصل می شوند تا برق را به زمین منتقل کنند و احتمال ایجاد شوک الکتریکی را کاهش دهند.
اتصال از طریق پوسته های مواد عایق
در برخی موارد، اشیائی مانند لوله ها یا تخته های عایق ممکن است به زمین متصل شوند تا برق را به زمین منتقل کنند.
اتصال از طریق دستگاه های حفاظتی
این اتصالات معمولا در سیستم های الکتریکی استفاده می شوند تا در صورت وقوع حوادثی مانند برق گرفتگی یا نشتی جریان، دستگاه های حفاظتی بتوانند به زمین متصل شوند و خطرات را کاهش دهند.
اتصال زمین عملیاتی
در حالی که سیستم های اتصال به زمین بالا، بر ایمنی تمرکز دارند؛ هدف اتصال زمین عملیاتی، عملکرد کارآمد سیستم های الکتریکی در فضاهای صنعتی است.
از اتصال زمین عملیاتی، معمولا در محیط هایی استفاده می شود که تأمین برق بدون وقفه حیاتی است؛ مانند مراکز داده، کارخانه های تولیدی و تأسیسات زیرساختی مهم. هدف آن، حفظ سطوح ولتاژ پایدار و اطمینان از عملکرد مداوم تجهیزات حساس است.
در هر صورت، اتصال به زمین برای ایمنی سیستم های الکتریکی بسیار مهم است و باید به دقت و با رعایت استاندارد های مربوطه انجام شود.
اتصال ارت الکتریکی چیست؟
اتصال ارت الکتریکی یا “ارتباط به زمین”، یک اتصال الکتریکی است که بین یک دستگاه یا تجهیزات الکتریکی و سیستم زمین دهی برقرار می شود. هدف اصلی این اتصال، ایجاد یک مسیر به زمین برای تخلیه جریان الکتریکی است، زمانی که بخش هایی از سیستم الکتریکی به طور ناخواسته با برقراری اتصال با بخش های غیر مستقیم محیط یا اشیاء فلزی در معرض خطر قرار گیرند.
وظیفه اصلی اتصال ارت الکتریکی شامل موارد زیر است:
ایجاد مسیر به زمین
این اتصال اجازه می دهد که جریان الکتریکی ناخواسته به زمین تخلیه شود، به جای اینکه از انسان یا تجهیزات دیگر عبور کند که ممکن است باعث صدمه یا آسیب به آن ها شود.
کاهش خطرات
اتصال به زمین کمک می کند تا خطراتی مانند شوک الکتریکی، آتش سوزی و یا صدمات به تجهیزات الکتریکی را کاهش دهد.
حفاظت از تجهیزات
اتصال به زمین می تواند از خرابی و آسیب به تجهیزات الکتریکی در صورت وقوع حوادث الکتریکی جلوگیری کند.
اتصال ارت الکتریکی معمولا با استفاده از سیم های فلزی یا مواد رسانا انجام می شود و باید به روشی که توسط استانداردها و مقررات مربوطه تعیین شده است، انجام شود.
اتصال زمین حفاظتی چیست؟
اتصال زمین حفاظتی یک نوع اتصال الکتریکی است که به منظور حفاظت از افراد و تجهیزات در مقابل خطرات الکتریکی ایجاد می شود. این اتصال بر اساس استاندارد های الکتریکی تعریف شده است و به عنوان یکی از اصول مهم ایمنی در سیستم های الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد.
در اصل، اتصال زمین حفاظتی به منظور سه موضوع اصلی ایجاد می شود:
حفاظت در برابر شوک الکتریکی
اتصال زمین حفاظتی ایجاد یک مسیر باز و ایمن برای تخلیه جریان الکتریکی به زمین را فراهم می کند. این اتصال به طور مستقیم باعث کاهش خطرات شوک الکتریکی به افراد می شود.
حفاظت در برابر آتش سوزی
با تخلیه جریان الکتریکی اضافی به زمین، خطر آتش سوزی کاهش می یابد. اتصال زمین حفاظتی می تواند در جلوگیری از ایجاد اتش سوزی ناشی از نشت جریان الکتریکی یا برخورد اتصالات ناهمراه باشد.
حفاظت در برابر خرابی تجهیزات
اتصال زمین حفاظتی می تواند به تجهیزات الکتریکی در برابر خرابی های ناشی از نشت جریان الکتریکی یا شوک های الکتریکی کمک کند و عمر مفید آن ها را افزایش دهد.
اتصال زمین حفاظتی باید به دقت و با رعایت استانداردهای مشخصی انجام شود تا ایمنی و قابلیت اطمینان سیستم الکتریکی به حداکثر برسد.
سخن پایانی
در پایان باید گفت که اتصال به زمین برای جلوگیری از خطرات و اسیب های ناشی از برق و الکتریسیته بسیار امری مهم است. این که این دستگاه ها چگونه به زمین متصل شوند و برای چه ساختمان ها و مکان هایی نیاز هستند از جمله مواردی است که باید توسط متخصص تعیین گردد و نصب شود. ساختمان های بلند بیش تر به این اتصال ها نیاز دارند. هم چنین مناطقی که با خطر رعد و برق درگیر هستند نیز نیازمند هستنند. فلذا در این موارد باید از متخصص بهره گرفته شود.