مقدمه
صنعت سیم و کابل به عنوان یکی از مهمترین قسمتهای پشتیبانی صنایع برق هر کشور در جهان به حساب میآید به طوری که خروجی این صنایع به چیزی حدود 25 درصد میرسد. صنعت سیم و کابل علاوه بر این که در در اقتصاد چین تأثیر بسزایی دارد، میتوان گفت در قسمتهای شبکههای انتقال داده، صنعت حمل و نقل ریلی، صنعت تولیدات خودرو و انواع کشتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.البته ناگفته نماند پیشینه ایران در صنعت مهم سیم و کابل به چهار دهه گذشته بازمیگردد. چین در سال 2004 به رشد چشمگیری در این صنعت رسید و به گقته کارشناسان بهترین تولیدکننده سیم و کابل در جهان بهشمار میرفت. تا جایی که درآمد حاصل از این صنعت در سال 2010 نزدیک به 28.7 درصد افزایش داشت.
عوامل مؤثر در کاهش صنعت سیم و کابل چین
چین در سال 2011 با مشکلات مهمی از جمله کاهش قیمت مواد اولیه در کارخانه، ضعف در اقتصاد بازار که رکود و کاهش ظرفیت را به همراه داشت، باعث شد تولیدات و رشد این صنعت در این کشور طوری کاهش پیدا کند که در سال 2014 تنها درآمدی حدود 7.4 درصد داشته باشد. در حال حاضر یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سیم و کابل در جهان کشور چین است با وجود اینکه مانند سالهای گذشته این صنعت آنچنان مورد توجه صنعتگران این کشور قرار نمیگیرد. همه این عوامل باعث شده این کشور پر جمعیت در بین بهترین تولیدکنندگان جهان که شامل در کشور میشود سهم 10 درصدی از صنعت توسعه یافته سیم و کابل داشته باشد. البته این رکود تأثیر منفی قابل توجهی بر اقتصاد این کشور آسیای شرقی نداشتهاست.
نقش کارخانه جات در صنعت سیم و کابل چینی
صنعت برق در کشورهای اروپایی، آمریکا و … به صورت چشمگیری توسعه یافتهاست. سهم تولیدات سیم و کابل در این کشورها از بازار جهانی 60 درصد است. در واقع اقتصاد بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی با توجه به موقعیت جغرافیایی آنها بر پایه صنعت برق و تولیدات پیرامون آن میباشد. در ابتدا با رونق تولیدکنندهها و کارخانههای کوچک چینی که آمار آنها به 95 درصد میرسید بسیاری از محصولات درجه یک و با کیفیت را برای صادرات به سایر کشورها از جمله ایران و محصولات و صنایع تقریباً بی کیفیت و معمولی را برای مصارف داخلی کشور در نظر میگرفتند.
آماری که بسیار مورد توجه تولیدکنندگان سیم و کابل در جهان قرار گرفتهاست. صادرات 285000 تنی چینیها تنها در سال 2014 به کشورهای مهم عرصه صنعت و تکنولوژی است. این کشورها عبارت اند از آمریکا، ژاپن، کره جنوبی و کشور اروپایی آلمان. در این کشور آسیایی سه کارخانه بزرگ به نامهای Prysmian Spa، Nexans SA و General Cable تولیدات سیم و کابل داخل کشور را عهدهدار هستند. اما در بین تولیدکنندگان مهمی که وظیفه صادرات به بازارهای خارجی را دارند تنها کارخانههای Far East Smarter Energy،Boasheng SciTech inovation و Qingdao Hanhe Cable مشغول به فعالیت هستند و از بازار بینالمللی سهم 10 درصدی دارند.
کارخانه Prysmian یکی از بزرگترین و گستردهترین تولیدکنندگان صنعت سیم و کابل چینی است. این شرکت در سال 2001 توانست هفت کارخانه سیم و کابل را راه اندازی کند. تنها در سال 2014 درآمد این کارخانه تقریباً 6.84 میلیون یورو بودهاست. از دیگر تولیدکنندگان مهم و بزرگ سیم و کابل در جهان شرکت Nexans است که مهمترین اقدام این شرکت قرار داد با شهرداری شانگهای برای سومین پروژه 500 کیلو واتی میباشد. چهارمین شرکت توسعه یافته که در سال 2014 با قرار دادی که با تیم صنعتی Jiangsu Huabo بست و مسئولیت تأمین سیم و کابل خودروهای برقی تسلا را بر عهده گرفت سابقه ای درخشان را در کارنامه خود رقم زد. دومین کارخانه بزرگ چینی که وظیفه تولیدات قوی برای شبکه و سیم و کابل ارگانهای نظامی و صنایع خودرو و هوا و فضای کشور را دارد کارخانه Boasheng میباشد.
نقش مهم ایران در صنعت سیم و کابل خاورمیانه
در این سالها ایران در آسیا توانست سالانه با تولید 350000 تن سیم و کابل در کشور از واردات این صنایع کاهش یابد و حتی صادرات چشمگیری با کشورهای حوزه خلیج فارس داشته باشد. لازم است ذکر شود در حال حاضر برخی از شرکتهای فعال در صنعت برق خاورمیانه چیزی حدود 80 درصد از نیازهای صنعت برق خود را از شرکت منحصر به فرد سیم و کابل ابهر تأمین میکنند که نمیتوان از تأثیر اقتصاد آن در صنایع برقی کشور چشم پوشی کرد. شرکت آزمایشگاهی ابهر یکی از مهمترین آزمایشگاههای نه تنها ایران بلکه منطقه ی خاورمیانه است. این آزمایشگاه خاص توانایی انجام آزمایشهای بزرگی تا مقدار 2800 کیلوولت را دارد.
جمعبندی:
گفته میشود با پیشبینیهای انجام شده در رشد صنعت سیم و کابل در کشور این امکان برای سرمایهگذاری 400 میلیارد دلاری عراق در سال 2030 فراهم شدهاست. برخی از کارخانههای فعال ایران در صنعت برق با تولید سیم و کابلهای با کیفیت و درجه یک علاوه بر اینکه باعث افزایش میزان صادرات این کالاها در کشور شدهاند بلکه کیفیت خیلی از آنها با نمونههای خارجی رقابت میکند. اما در این بین هستند کسانی که سیم و کابلهای بی کیفیت و غیر استاندارد را بهطور قاچاق وارد کشور میکنند و در فعالیت کارخانههای داخل کشور وقفه ایجاد میکنند.