داکت و ترانک چیست؟
داکت و ترانک محفظههای پوششی هستند که جنس آنها معمولا از PVC است. داکت ها دارای درب و به منظور قرار گرفتن کابل ها درون آن ها مورد استفاده قرار می گیرند. عموما سیم ها و کابل هایی که در سیستم روکار استفاده میشوند در این محفظهها قرار میگیرند تا خطر برقگرفتگی و قطع شدن آن ها کاهش پیدا کند. معمولا از داکت به منظور عبور کابل دوربین مدار بسته، برق، تلفن، کابل شبکه، و انواع سیم و کابل استفاده می شود که موجب حفاظت و زیبایی کار می شود.
برخی گمان می کنند که از داکت کشی صرفاً برای راه اندازی و سیم کشی شبکههای کامپیوتری انجام میشود در حالی که چنین نیست و در بسیاری از محل های تجاری و حتی مسکونی که نیاز به سیم کشی یا کابل کشی برای موارد مختلفی مثل خط تلفن جدید، باکس سانترال یا ویدئو پروجکشن بوجود میآید؛ برقراری ارتباط بین بخش های مختلف در کابل کشی بر عهده داکت هاست.
داکت ها با توجه به عرض و حجم آن ها نام گذاری و تولید می گردند. معمولاً داکت ها در اندازه های زیر تولید می شوند:
- داکت 1: اندازه 10*10 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 1.5: اندازه 10*15 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 2: اندازه 20*20 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 5/2: اندازه 20*25 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت3: با اندازه 30*30 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 4: اندازه 30*40 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 5: اندازه 30*50 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 6 معمولی: اندازه 45*60 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 6 پایه بلند: اندازه 60*60 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 9 معمولی: اندازه 45*90 میل و طول 2 متر در هر شاخه
- داکت 9 پایه بلند: اندازه 60*90 میل و طول 2 متر در هر شاخه
ترانکینگ ها البته، کمی تخصصی تر از داکت ها هستند. ترانک ها بر خلاف داکت ها بدنه ای از جنس پی وی سی (PVC) قوی دارند که به صورت روکار کار می شوند و در برابر آتش سوزی مقاوم هستند. ترانک، حجم کابل بیشتری را نسبت به داکت ها از خود عبور می دهد و همچنین امکان جاسازی کلید، پریزهای برق و شبکه بر روی خود را دارد. زمانی از ترانکینگ ها استفاده می شود که امکان تخریب دیوارها و قرار دادن کلید و پریزها و سیم کشی های آن داخل دیوار به هر دلیل وجود ندارد . معمولاً ترانک ها در اندازه های 80*50، 50*105، 50*150 و حتی 50*195 تولید میشوند. در اکثر ادارات و بانک ها از ترانک ها به جهت ساماندهی سیم های روی دیوار و اتصال سیستم های پرسنل به برق و شبکه و تلفن استفاده می شود.
نکات مهم درمورد نصب داکت و ترانک
یکی از پرکاربرد ترین نوع بستر سازی برای کلیه تجهیزاتی که نیاز به کابل کشی دارند، داکت کشی یا ترانکینگ است. اصولاً در ساختمان ها، قبل از اجرای کابل کشی یک نقشه دقیق بر اساس معماری بنا و نیازهای شبکه داخلی طراحی میشود.
چند مورد از مهم ترین نکاتی که باید برای داکت کشی یا نصب ترانک در نظر بگیرید عبارت است از:
مهمترین کاربرد استفاده از داکت و ترانک پوشش سیم و کابل ها می باشد. پس از داکت و ترانک کشی در صورتی که همچنان سیم ها خارج از داکت ها قابل رویت باشند، می توانیم بگوییم به شکل صحیح و هدفمند از داکت و ترانک استفاده نکرده ایم.
داکت و ترانک بگونه ای نصب گردد که تمامی قسمت های داکت و ترانک به شکل صحیح در کنار هم قرار گرفته باشد. نکته مهم هنگام نصب، بررسی کامل تمامی قسمت ها از قبیل کنج ها، زاویه ها و قرارگیری صحیح و مستحکم بدنه می باشد.
داکت ها می بایست به شکل محکم به دیوار یا سقف پیچ شوند، استفاده از میخ در نصب داکت ها غیر استاندارد و باعث کاهش استحکام داکت، هنگام نصب و زمان بارگیری سیم ها و کابل ها در آن ها باشد. در مواردی چنانچه امکان سوراخ کاری در قسمت هایی نباشد می توان داکت ها را به وسیله چسب نصب کرد.
داکت و ترانک ها باید بسیار محکم به دیوار یا سقف پیچ شوند و هرگز توسط میخ و یا هر ابزار دیگری مانند چسب و … برای نصب آن ها استفاده نکنید مگر در مواردی که امکان سوراخکاری وجود ندارد
نحوه صحیح کابل کشی شبکه و نکات آن
کیفیت و راندمان هر شبکه کامپیوتری وابستگی زیادی به کیفیت کابل شبکه و نحوه کابل کشی شبکه دارد. در صورتی که یک شبکه بر اساس استاندارهای موجود ایجاد شود، کار مدیر شبکه در طول عمر شبکه برای رهبری، عیب یابی و توسعه آن بسیار راحت و بدون مشکل خواهد بود. در سازمان هایی که کابل کشی شبکه به صورت سیستم به سیستم و شبکه ای صورت می پذیرد، نحوه و کیفیت کابل کشی بنا به دلایلی اهمیت پیدا می کند؛ کابل شبکه ای که مورد استفاده قرار می گیرد می بایست از استاندارد و کیفیت مطلوب برخوردار باشد. استفاده از کابل های بی کیفیت علاوه بر اینکه می تواند خلل در روند کار ایجاد کند باعث هزینه و استهلاک سازمانی برای مجموعه می گردد. سازمان ها می بایست هنگام کابل کشی شبکه علاوه بر بررسی روند کابل کشی، نسبت به کیفیت و راندمان کابل ها حساس باشند، عدم رعایت استفاده از محصولات استاندارد و عدم محاسبه مهندسی جهت کابل کشی و در نتیجه رعایت نکردن نحوه صحیح کابل کشی شبکه توسط تکنسین ها، می تواند هزینه های سنگینی برای سازمان ها در بر داشته باشد و بازدهی مناسبی از مجموعه شبکه کشی شده دریافت نکنیم.
هنگام کابل کشی شبکه عدم رعایت سلسله مراتب زیر می تواند شما را دچار مشکلات کند. هنگام کابل کشی شبکه موارد و موضوعات زیر را هنگام کار یادآور شوید.
- طراحی نقشه کابل کشی
- نصب و اجرای ترانکینگ و داکت
- اجرای شبکههای مبتنی بر فیبر نوری
- کابل کشی شبکه، تلفن و برق
- شماره گذاری نودهای شبکه و تست نودها
- نصب پریز تلفن و برق و نود شبکه
- نصب انواع پچ پنل
- تعویض و ارتقاء شبکههای کابلی قدیمی
جهت راه اندازی یک شبکه کاربردی و استاندارد، در ساختمان یا سازمان مدنظرتان، نکاتی به شرح زیر می تواند مفید واقع شود:
- در ابتدا جهت طراحی اصولی شبکه کابل کشی خود از یک کارشناس با تجربه بهره مند گردید. استفاده از یک کارشناس با تجربه و کارشناسی استاندارد پروژه، کمک قابل توجهی در پیشبرد هر چه بهتر کابل کشی سازمان دارد.
- مرحله بعد استفاده از داکت ها یا ترانک های استاندارد بر روی دیوارها و نحوه اتصال آن هاست؛ در این مرحله می بایست حجم داکت یا ترانک مصرفی با توجه به حجم کابل های مد نظر ما باشد، یا در واقع می بایست حجم داکت ما از حجم کابل های موجود جهت پیش بینی کابل های بیشتر در آینده، بیشتر باشد.
- پس از طی این مراحل وارد مرحله کابل کشی می شویم که در همین راستا می بایست اصولی را در مورد نحوه کابل کشی رعایت نمود؛ استفاده از قوس های مناسب در گوش ها جهت عدم شکستن کابل های زوج از همین موارد می باشد.
- در صورتی که محیط نویزی بوده و شدت امواج الکترومغناطیس در محیط بالا باشد از کابل های شیلددار و یا فویل دار استفاده نمایید.
- در ادامه کابل کشی، شناسایی نود های شبکه بسیار مهم می باشد در کابل کشی های شبکه شرکت ها علاوه بر پیش بینی هایی جهت دوربین های مدار بسته و یا پرینتر ها، جهت هر ایستگاه کاری 2 نود شبکه پیش بینی می شود که در آینده امکان استفاده از سیستم های دیجیتال دیگر وجود داشته باشد. همچنین قابل ذکر است که بسته به تعداد نود های به کار رفته در هر بخش از یک یا چند سوییچ استفاده نمایید.
- ابتدا و انتهای کابل را لیبل بزنید تا تهیه نقشه شماتیک شبکه آسان گردد و همچنین در مواقع بروز ایراد در شبکه، پیداکردن مشکل به راحتی صورت گیرد.
- بهتر است از لامپ مهتابی در دیتاسنتر، بدلیل ایجاد نویز استفاده نشود.
- در صورت استفاده از ترانکینگ، حتما از پارتیشن استفاده کنید تا کابل برق و شبکه از یکدیگر جدا شود و کابل شبکه تحت تاثیر نویز کابل برق، قرار نگیرد.
- . همواره سعی کنید تا طراحی شبکه را به گونه ای انجام دهید که خوانایی شبکه ، دسترسی به نود ها و عیبیابی احتمالی، به ساده ترین شکل ممکن صورت پذیرد.
- هنگام کابل کشی شبکه دقت کنید که کابل شبکه دچار شکستگی، پارگی و گره خوردگی و … نگردد.
- برای ارتباط بین طبقات به ازای هر لینک، از دو کابل شبکه استفاده کنید. یکی زیر بار و دیگری به عنوان پشتیبان تا در صورت بروز مشکل بتوان به سرعت، شبکه را به حالت نرمال بازگردانده و بدون از کار افتادن شبکه به عیب یابی بپردازیم.
- استفاده از کابل های UTP بهتر از استفاده از کابل STP می باشد، پس سعی کنید کابل کشی به نحوی باشد که از کابل های STP استفاده نگردد؛ در ضمن جهت کابل کشی شبکه می توانید از کابل های CAT5 و CAT6 استفاده نمایید، توصیه می شود جهت کیفیت بهتر، حتما از کابل CAT6 به بالا استفاده کنید.