کابل برق تک فاز چیست؟
کابل برق تک فاز یکی از رایج ترین انواع کابل هاست که برای انتقال انرژی الکتریکی در سیستم های تک فاز استفاده می شود. سیستم تک فاز، سیستمی است که در آن جریان برق به صورت متناوب و با یک موج سینوسی تغییر می کند.
اجزای کابل تک فاز کدام است؟
این کابل ها معمولا در ساختمان ها، صنایع کوچک و برای مصارف خانگی استفاده می شوند. برای درک بهتر عملکرد و انتخاب صحیح کابل، لازم است با اجزای اصلی تشکیل دهنده آن آشنا شویم.
اجزای اصلی یک کابل تک فاز:
هادی (Conductor):
وظیفه: هدایت جریان الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر.
جنس: معمولا از مس یا آلومینیوم ساخته می شود. مس به دلیل هدایت الکتریکی بالا، مقاومت کم در برابر خوردگی و انعطاف پذیری، پرکاربرد ترین گزینه است.
شکل: می تواند به صورت رشته ای (افشان) یا مفتولی (سخت) باشد. رشته ای برای انعطاف پذیری بیشتر و مفتولی برای کاربردهای ثابت مناسب تر است.
سطح مقطع: اندازه سطح مقطع هادی، ظرفیت جریان عبوری کابل را تعیین می کند.
عایق (Insulation):
وظیفه: عایق کردن هادی ها از یکدیگر و محیط اطراف برای جلوگیری از اتصال کوتاه و برق گرفتگی.
جنس: معمولا از مواد پلیمری مانند PVC پلی وینیل کلراید XLPEپلی اتیلن شبکه ای شده یا لاستیک ساخته می شود.
ضخامت: ضخامت عایق به ولتاژ کاری کابل و شرایط محیطی بستگی دارد.
روکش (Jacket):
وظیفه: محافظت از عایق و هادی در برابر عوامل خارجی مانند رطوبت، حرارت، مواد شیمیایی، سایش و ضربه.
جنس: معمولا از PVC یا لاستیک ساخته می شود.
رنگ: رنگ روکش معمولا برای شناسایی نوع کابل و ولتاژ آن استفاده می شود.
پرکننده (Filler):
وظیفه: پر کردن فضای خالی بین هادی ها و روکش برای حفظ شکل هندسی کابل و جلوگیری از ورود رطوبت.
جنس: معمولا از مواد پلیمری یا ترکیبات معدنی ساخته می شود.
زره (Armour):
وظیفه: محافظت مکانیکی از کابل در برابر فشار، کشش و ضربه.
جنس: معمولا از نوارهای فولادی گالوانیزه یا آلومینیومی ساخته می شود.
کاربرد: در کابل هایی که در معرض آسیب های مکانیکی هستند (مانند کابل های زیرزمینی) استفاده می شود.
روکش خارجی (Outer Sheath):
وظیفه: محافظت نهایی از کابل در برابر عوامل محیطی و سایش.
جنس: معمولا از PVC یا لاستیک ساخته می شود.
انواع کابل تک فاز کدام است؟
کابل های تک فاز، یکی از رایج ترین انواع کابل‌ها هستند که برای انتقال انرژی الکتریکی در سیستم های تک فاز استفاده می شوند. این کابل ها بسته به کاربرد، شرایط محیطی و استانداردهای مختلف، در انواع متنوعی تولید می شوند.
* تقسیم بندی کابل های تک فاز بر اساس هادی
- کابل های تک فاز مسی: این نوع کابل ها به دلیل هدایت الکتریکی بالا، مقاومت کم در برابر خوردگی و انعطاف پذیری، پرکاربردترین نوع کابل‌های تک فاز هستند.
- کابل افشان مسی: این کابل ها از رشته‌های نازک مسی تشکیل شده اند و انعطاف پذیری بالایی دارند.
- کابل مفتولی مسی: این کابل ها از یک رشته مسی ضخیم تشکیل شده اند و برای مصارف ثابت مناسب تر هستند.
- کابل های تک فاز آلومینیومی: این کابل ها نسبت به کابل های مسی ارزان تر هستند، اما وزن بیشتری دارند و هدایت الکتریکی آن‌ها کمتر است. به همین دلیل، بیشتر در مواردی استفاده می شوند که وزن کابل اهمیت کمتری داشته باشد.
* تقسیم بندی کابل های تک فاز بر اساس تعداد رشته ها
- کابل تک رشته: این کابل ها از یک رشته سیم تشکیل شده اند و معمولا در فشار متوسط و فشار ضعیف مورد استفاده قرار می گیرند.
- کابل دو رشته: این کابل ها از دو رشته سیم تشکیل شده اند که یکی فاز و دیگری نول است. این نوع کابل ها کاربرد زیادی در انتقال برق فشار ضعیف دارند.
- کابل سه رشته: این کابل ها از سه رشته سیم تشکیل شده اند که شامل یک رشته فاز، یک رشته نول و یک رشته ارت است. این نوع کابل ها برای مصارف مختلفی از جمله سیم کشی ساختمان ها استفاده می شوند.
* تقسیم بندی کابل‌های تک فاز بر اساس نوع عایق
- کابل با روکش PVC: این نوع کابل ها روکشی از جنس PVC دارند و برای مصارف عمومی و داخلی مناسب هستند.
- کابل با روکش XLPE: این نوع کابل ها روکشی از جنس XLPE دارند و مقاومت حرارتی بالاتری نسبت به کابل های PVC دارند.
- کابل با روکش لاستیکی: این نوع کابل ها در برابر روغن، بنزین و مواد شیمیایی مقاوم هستند.
* تقسیم بندی کابل های تک فاز بر اساس نوع زره
- کابل بدون زره: این نوع کابل ها برای مصارف داخلی و در شرایطی که خطر آسیب مکانیکی وجود ندارد، استفاده می شوند.
- کابل زره دار: این نوع کابل ها دارای یک لایه زره از جنس فولاد یا آلومینیوم هستند و برای محافظت در برابر آسیب های مکانیکی استفاده می شوند.
برای خرید هرکدام از این کابل ها، باید یک فروشنده ی معتبر که تمام محصولات گفته شده را داشته باشد بیابید. در این باره می توانید به اصفهان کابل، مرجع خرید انواع سیم و کابل با کیفیت بالا مراجعه نمایید.
کاربرد های کابل تک فاز چیست؟
در ادامه به برخی از مهم ترین کاربردهای کابل های تک فاز اشاره می کنیم:
- 1. سیم کشی ساختمان ها:
منزل مسکونی: برای تغذیه لوازم خانگی، روشنایی، سیستم های گرمایشی و سرمایشی، و سایر تجهیزات برقی در منازل مسکونی.
ساختمان های تجاری: برای تامین برق تجهیزات اداری، روشنایی، سیستم های تهویه مطبوع و سایر تجهیزات برقی در ساختمان های تجاری مانند فروشگاه ها، ادارات و هتل ها.
- 2. تاسیسات صنعتی کوچک:
برای تغذیه ماشین‌آلات، ابزارآلات برقی و تجهیزات روشنایی در کارگاه های کوچک و متوسط.
برای تامین برق پمپ ها، سیستم های آبیاری، روشنایی و سایر تجهیزات کشاورزی.
- 3. توزیع برق در مناطق روستایی:
در مناطقی که دسترسی به برق سه فاز محدود است، از کابل های تک فاز برای توزیع برق استفاده می شود.
- 4. سیستم های روشنایی:
برای تامین برق چراغ های خیابانی و روشنایی معابر عمومی.
برای تامین برق سیستم های روشنایی داخلی و خارجی ساختمان ها.
- 5. تجهیزات الکترونیکی:
اغلب لوازم خانگی مانند یخچال، فریزر، تلویزیون، کامپیوتر و … با استفاده از کابل های تک فاز تغذیه می شوند.
بسیاری از تجهیزات الکترونیکی کوچک و متوسط مانند شارژر تلفن همراه، لپ تاپ و … از کابل های تک فاز استفاده می کنند.
سخن پایانی
در پایان باید گفت انتخاب کابل مناسب به عوامل مختلفی مانند ولتاژ، جریان، نوع محیط نصب، دمای محیط و نوع بار بستگی دارد. برای انتخاب صحیح کابل باید به مشخصات فنی آن که روی بدنه کابل درج شده است، توجه کرد.
هم چنین نصب و تعمیر کابل‌های برق باید توسط افراد متخصص و با رعایت استانداردهای ایمنی انجام شود.
در این باره می توانید از اصفهان کابل، واقع در اصفهان کمک بگیرید.
